សរសេរតាមសូត្រ
ព្យុះសង្ឃរានឹងមកដល់
មិនថាពេលណាជាពេលណាឡើយ ប៉ុន្តែជាញឹកញយនៅឥណ្ឌូចិន ព្យោមាមានក្នុងខែតុលានិងខែវិច្ឆិកា
កាលព្យុះមកជិតដល់ គេឮសូរសន្ធឹកពីចម្ងាយមេឃងងឹតដាបពីចម្ងាយមួយស្របក់មកខ្យល់បក់កាន់តែខ្លាំងឡើងៗ
ព្យោមាក៏ដល់មក ។
គេឃើញសំណុំទឹកកួចមកទាំងដុំប៉ះពារលើអ្វីៗទាំងអស់
ហើយធ្លាក់បាក់ក្នុងក្បាលទឹកកួចនោះ ។ ព្យុះតាំងនៅជាច្រើនម៉ោង រួចស្ងប់ខ្យល់ម្តងៗ
ហើយស្ងប់បាត់ទៅ ។ លុះព្យុះស្ងប់ស្រេចហើយ ទើបគេអាចប្រមាណដឹងថា ខូចខាតអ្វីខ្លះក្នុងហេតុទេសកាលនោះ
។ ដំបូងផ្ទុះរបើងប៉ើងចេញ ដំណាំរលើងរលំអន្តរាយ សត្វពាហនៈលង់ស្លាប់
ហើយគួរអនិច្ចាដល់ជីវិតមនុស្សដែលវិនាសអន្តរាយជាច្រើន ។ ប៉ុន្តែព្យោមាមានឡើងច្រើនតែនៅតាមក្បែរមាត់សមុទ្រនោះ
សេចក្តីវិនាសក៏មានញឹកញយ តែតាមមាត់សមុទ្រដែរ ទូកនាវាដែលនៅចំផ្លូវព្យុះសឹងប៉ើងដូចស្លឹកឈើឬចំបើង
ខ្ទាតដូចគេគ្រវែងទៅលើថ្ម ទឹកសមុទ្រលុបពន្លិចទូកអន្តរាយទាំងទ្រព្យទាំងខ្លួននៃអ្នកជលចរ
។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះយើងបានស្រួលបន្តិចព្រោះគេដឹងកំណើត នឹងដំណើរដើរនៃព្យុះព្យោមា
អ្នកជលចរអាចការពារជាមុនបាន ដោយរត់ចូលជ្រកកៀន អ្នកស្រុកអាចប្រុងប្រយ័ត្នជាមុនបាន
ព្រោះគេឲ្យដំណឹងពីព្យុះមានឡើងដោយទូរលេខ ។
ទស្សនាវដ្តីគ្រូបង្រៀន
សំនួរ
១. ចូរពន្យល់ពាក្យ៖ ព្យុះសង្ឃរា
អ្នកជលចរ ព្យោមា អនិច្ចា ទូរលេខ ។
២. ចូររកសទិសស័ព្ទនឹងពាក្យ៖ លុប
ទ្រព្យ ។
៣.
ខ្យល់ព្យុះសង្ឃរាអាចបំផ្លាញអ្វីខ្លះ?
ចម្លើយ
១. ការពន្យល់ពាក្យ
ព្យុះសង្ឃរា =
ឈ្មោះព្យុះយ៉ាងធំសំបើមអាចរំលើងរំលំ រុក្ខជាតិ និងគេហស្ថានបាន ។
អ្នកជលចរ = អ្នកធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹក
។
ព្យោមា =
ទឹកដែលស្ថិតនៅឯអាកាសមិនទានធ្លាក់ចុះមក ។
អនិច្ចា = មានសេចក្តីអាណិត ។
ទូរលេខ = អក្ខរៈដែលវាយផ្ញើពីចម្ងាយ ។
២. សទិសស័ព្ទ
លប់ លុប
លប់ = លប់លលក លប់ទទា ក្រួចជាប់លប់ ។
លុប = លុបអក្សរ លុបមុខ លុបលាង លុបដី
...។
ទ្រព្យ ទ្រាប់
ទ្រព្យ = ទ្រព្យធន ទ្រព្យសម្បត្តិ
...។
ទ្រាប់ = ទ្រាប់កញ្ច្រែង
ទ្រាប់ធ្វើជាទ្រនាប់ ...។
៣. ព្យុះសង្ឃរាអាចធ្វើឲ្យទូកនាវាលិចអន្តរាយ ទ្រព្យសម្បត្តិនិងជីវិតមនុស្ស
។ ខ្យល់ចំពូកនេះ ធ្វើឲ្យដំណាំរលើងរលំអន្តរាយ ផ្ទះសម្បែងរលំខ្ទេចខ្ទី
។
ពាក្យពិបាក
ព្យុះសង្ឃរា ព្យោមា ទឹកកួច ប៉ះពារ
ពន្លិច ជលចរ ទូរលេខ ។
សុភាសិត
“ធ្ងន់នូវថ្ម ក្រនូវក្តី”
“កុំពត់ស្រឡៅ កុំប្រដៅមនុស្សខូច”
“ខ្លួនទាបកុំតោង ដៃខ្លីកុំឈោង ស្រវាឱបភ្នំ”
